Het energiesysteem van de toekomst
Voorjaar 2023
Betrokkenen
Quo Mare
Wetenschappelijk Instituut ChristenUnie
Charge Wetenschappelijk Platform Volt
De noodzaak om klimaatverandering aan te pakken is hoog en daarom moet er flink worden geïnvesteerd in de duurzame transitie van het Nederlandse energiesysteem.
Dat de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs gehaald moeten worden, staat buiten kijf, maar hoe zorgen we ervoor dat we dit doen op de meest kostenefficiënte manier?
Charge heeft in samenwerking met het Wetenschappelijk Instituut van de ChristenUnie een project door adviesbureau Quo Mare laten uitvoeren dat handvatten geeft om dit inzichtelijker te maken. Het WI ChristenUnie en Charge brachten met dit project de inzichten op basis van een rekenkundig energietransitiemodel van Quo Mare naar volksvertegenwoordigers en fractieondersteuners.
Dit project met de naam “Het energiesysteem van de toekomst” onderzocht de verschillende wegen naar een duurzamer Nederlands energiesysteem: wat zijn de wegen die niet alleen haalbaar, maar ook economisch verstandig zijn? Met interactieve workshops werd inzicht gegeven in de mogelijkheden, afhankelijkheden en kosten van verschillende scenario’s voor de duurzame energietransitie van Nederland.
Energietransitiemodel
Het energietransitiemodel van Quo Mare heeft de naam Techno-Economic Analysis Of Complex Option Spaces (TEACOS). Met behulp van dit model kunnen de effecten en kosten van bepaalde keuzes live inzichtelijk worden gemaakt. Wat zou bijvoorbeeld het effect zijn als er maximaal wordt ingezet op wind- en zonne-energie? Door dit in het model in te voeren, zie je meteen het effect hiervan op de transitie als geheel. En hoe kostenefficiënt is het om stevig in te zetten op nieuwe technologieën zoals groene waterstof? Het model laat meteen zien wat de consequenties en kosten zijn op het totaalplaatje.
TEACOS heeft geen (politieke) voorkeuren voor bepaalde keuzes of overwegingen, maar laat voor elk scenario zien wat er mogelijk is op basis van de fysieke en chemische afhankelijkheden, de economische context en beschikbaarheid van hulpbronnen.
Workshops
In het kader van “Het energiesysteem van de toekomst” werd dit energietransitiemodel met twee interactieve workshops naar de Nederlandse politiek gebracht. Bij de workshops waren nationale en lokale volksvertegenwoordigers en fractieondersteuners van Nederlandse politieke partijen aanwezig. Vanuit Volt was onder andere Tweede Kamerlid Ernst Boutkan, houder van het dossier Klimaat en Energie, aanwezig. Ook de Dienst Onderzoek en Analyse van de Tweede Kamer was vertegenwoordigd.
Tijdens de workshops werd met behulp van TEACOS onderzocht welke verschillende wegen naar de klimaatdoelen van Parijs leiden en hoe de kosten daarvan uiteenlopen. Met een aantal door Quo Mare voorbereide scenario's werd inzicht gecreëerd in de (on)mogelijkheden van de energietransitie.
De workshops hadden als doel het inzicht te vergroten in de vele afhankelijkheden en dimensies van het Nederlandse energiesysteem. Dit bood veel ruimte voor discussie die niet gevoerd werd op basis van politieke voorkeuren, maar op basis van de inzichten van het rekenkundige model. De energietransitie is een complexe uitdaging, die door deze workshops inzichtelijker werd gemaakt zonder te vertrekken vanuit politieke overtuigingen.